Rzecz o architekturze niekomercyjnej
Czy istnieje we współczesnym świecie pojęcie architektury niekomercyjnej? Jeżeli tak, to jakich obszarów dotyczy? Czy termin ten jest tworem dnia dzisiejszego, czy funkcjonował od zarania dziejów, tylko nie był zidentyfikowany? Architektura była i jest budowana z potrzeby przeciętnych ludzi i dla chwały wyobraźni wielkich twórców. To zapisana księga historycznych cywilizacji. Postrzegana jest jako kulturowy symbol i dzieło sztuki. To kalka postępu technologicznego i myśli inżynierskiej. Czy architektura niekomercyjna, stworzona z wyobraźni architekta, może być wybudowana i użytkowana z potrzeby, a nie dla zysku? W mojej ocenie tak. W poniższej pracy przybliżę szerzej to zagadnienie i postaram się udowodnić, że dzieje architektury budynków niekomercyjnych są prawie tak stare jak historia ludzkości.
W polskiej literaturze przedmiotu nie ma klarownej i jednoznacznej definicji architektury niekomercyjnej. Pojęcie to, choć teoretycznie jest proste, przy głębszym zastanowieniu budzi jednak wiele wątpliwości i wymaga wyjaśnienia.
W ogólnodostępnych zasobach znajduje się dobrze zidentyfikowana architektura komercyjna, a w dalszej konsekwencji nieruchomość komercyjna. W tym rozdziale zostanie podjęta próba zdefiniowania tego pojęcia na zasadzie negacji komercji. Wyjaśnienie tego zagadnienia należy rozpocząć od ustalenia definicji nieruchomości i jaki akt prawny ją reguluje. Kodeks Cywilny a konkretnie art. 46. § l, określa co jest nieruchomością: -„nieruchomościami są części powierzchni ziemskiej stanowiące odrębny przedmiot własności (grunty), jak również budynki trwale z gruntem związane lub części takich budynków, jeżeli na mocy przepisów szczególnych stanowią odrębny od gruntu przedmiot własności” 1
W polskim prawie można wyróżnić dwa rodzaje rzeczy: nieruchomości oraz rzeczy ruchome. Należy podkreślić, że prawodawca zdecydował się wyłącznie na zdefiniowanie pojęcia nieruchomości, co oznacza, że rzeczą ruchomą jest ta rzecz, która nie jest nieruchomością. W rodzimym ustawodawstwie istnieje pojęcie nieruchomości gruntowej i budynkowej. Podstawowym rodzajem nieruchomości jest nieruchomość gruntowa, która jest rozumiana jako część powierzchni ziemi będącą odrębnym przedmiotem własności. Wydzielenie nieruchomości oznacza wskazanie konkretnej działki ze skonkretyzowanymi granicami i z wyodrębnioną księgą wieczystą. Natomiast nieruchomość budynkowa – jest to budynek trwale związany z gruntem, który nie stanowi części składowej nieruchomości gruntowej, tylko jest odrębnym przedmiotem własności. Definicja ta jest zawarta w art. 46 §1 oraz art. 235 §1 Kodeksu Cywilnego.2 Z nieruchomości budynkowej można również wydzielić nieruchomość lokalową, a zatem odrębny lokal. Prawodawca nie określił w żadnym obowiązującym akcie prawnym pojęcia lokalu, wychodząc z założenia, że pojęcie to jest dostatecznie dobrze rozumiane potocznie. Zatem izba lub zespół izb połączonych w pewną funkcjonalną całość są lokalem. Znamy dwa rodzaje lokali: lokal mieszkalny i inny.
Samodzielnym lokalem mieszkalnym w rozumieniu ustawy jest wydzielona trwałymi ścianami w obrębie budynku izba (lub zespół izb) przeznaczona na stały pobyt ludzi, która